TÜM YAZILARI SON GÜNCELLEME: 25 Kasım 2019 10:20
Yunanlılar, 1919'un 15 Mayısında, büyük ideallerini gerçekleştirmek için İzmir'i işgal etmişlerdir. Batı Anadolu'yu, haçlı güruhunun son temsilcisi edasıyla zulümden geçirmişlerdir. Hangi köye gitseniz hangi ihtiyara sorsanız bu dönem hakkında söyleyecek bir acı gerçeği vardır. Yazımızın konusunu oluşturan yaşanmış bu hikâye Yunanlıların yaptığı zulümlere sadece bir örnektir. Bu hikâye, Kütahya'nın Hisarcık ilçesinin Hasanlar köyü sakinlerinden Neslihan Mor ve Ümmü Uymaz'dan derlenmiştir. Aynı hikâye Simav'da “Nazife Hanım'ın Ağıtı” adıyla anlatılmakta ve “Nazife'nin Urganı” adlı da bir türkü ile dillendirilmektedir. Bu hikâye ve türkü Ertuğrul Erdoğdu ve Cihat Pala'nın hazırladıkları Simav kitabından okunabilir. Recep Albayrak ise Nazife ya da Nazik Hanım hakkında şunları söyler: “Nazik ya da Nazife Hanım Ege yöresinden güzel bir kadındır. İstiklal Harbi yıllarında bir imamın entrikasıyla Rumlar tarafından kaçırılır. Atina'da zorla evlendirildiği eşinden üç çocuğu olur. Burada tanıştığı Ahmet Bey isimli bir Türk denizcinin yardımıyla Türkiye'ye döner. Yolda çocuklarını suya atar.” Hisarcık'tan derlediğimiz aşağıdaki hikâye de bu hikâyenin varyantlarından biridir. Hikâyenin Hisarcık'ta anlatılanı şöyledir:
“Yunan kuvvetleri Eskişehir'i işgal etmişlerdir. Halkı tam manasıyla kargaşa ve korku sarmıştır. Çünkü Yunan askerlerinin Ege'de yaptığı zulümler halkın kulağına gitmiştir. Halk sokağa çıkmaya bile çekinmektedir. Ankara'daki meclis durumun vahametini iyi bildiği için meclisi daha doğudaki bir şehre taşıma planları yapmaktadır. Yunan kuvvetleri şehirde hâkimiyeti sağlamıştır. Başta hükümet konağı olmak üzere resmi dairelere el konularak bir süre sokağa çıkma yasağı ilan edilmiştir. Yunan kuvvetleri komutanı kendisine bir ev seçerek yerleşmiştir. Aradan bir iki gün geçtikten sonra, Yunan komutan kaymakamı yanına çağırarak ahlaksız bir istekte bulunur. Şehrin en güzel kızını kendisi için ister. İsteğinin gerçekleşmemesi durumunda halkı kurşundan geçireceği tehdidinde bulunur. Kaymakam, bu aşağılık isteği çaresiz kalarak yerine getirmeyi kabul eder. Şehrin en güzel kızı, Nazik adlı güzeller güzeli bir kızdır. Nazik nişanlanalı on beş gün olmuş ama nişanlısı düzenli orduya katılmak üzere Ankara'ya gitmiştir. Nazik, elindeki kınası bile kurumadan ayrılık acısına düşmüştür. Kaymakam Nazik'i anne ve babasının elinden zorla alarak Yunan komutanına teslim eder. Yunan komutan Nazik'in güzelliği karşısında büyülenmiştir. Komutan, Nazik'i bir savaş ganimeti gibi görerek başkent Atina'ya gönderir. Nazik Atina'ya varınca kralın bir akrabasıyla zorla evlendirilir. Evliliğinden yıllar geçmiş ve üç çocuğu olmuştur. Nazik, tüm baskılara rağmen dinini değiştirmez. Bir Yunanlı ile evli olduğunu ve ondan çocukları olduğunu yıllar geçmesine rağmen bir türlü kendisine yediremez. Hatta çocuklarını bu yüzden sevmemektedir. Çünkü Yunanlıların, Anadolu'daki zulümlerini unutmamıştır. Nazik Türkiye'ye dönmeye karar verir. Türkiye'ye gidecek bir gemi kaptanı ile anlaşır. Yüklü miktarda para verdiği kaptan, onu Türkiye'ye götürmeyi kabul eder. Kavilleştikleri gün güneş doğmadan yola çıkarlar. Nazik çocuklarını da yanına alır. Kocası, Nazik'in kaçtığını anlasa da iş işten geçmiştir. Gemi tam denizin ortasındayken Nazik çocuklarını denize atmaya karar verir. Çocukları Nazik'e:
“Ne olur anne, atma bizi denize İstersen, hemen döneriz dinimize”
deseler de Nazik çocuklarını Ege denizinin serin sularına atar. Artık onu hayata bağlayan hiçbir şey kalmamıştır. Nazik, önce İzmir'e daha sonra da Eskişehir'e ulaşır. Tek isteği son nefesini ülkesinin toprağında vermektir. Memleketine varınca anne ve babasını bile görmeden canına kıyar.” Nazik'in annesi bu duruma çok üzülmüş ve kızının arkasından birçok mani yakmıştır. Bu maniler,
Turnam turnam Yunan sende durmam
nakaratıyla türkü olarak da söylenmektedir. Manilerden derleyebildiklerimiz şunlardır:
Palaskası belinde Acı türkü dilinde Tut Allah'ım elimden Kaldım Yunan elinde
Atina'ya yol gider Yüreğime kan gider Nazif Hanımı sorarsan Gece denizde gider
Atina'nın üzümü Söyleyemem sözümü Üç kuzumu atarken Yumuverdim gözümü
Arabaya bindirdim Dağı taşı gezdirdim Yunan dölü demedim Ak sütümü emzirdim
Arabaya bindirmem Bindirirsem indirmem Köye götürüp de Yunan dölü dedirtmem
Atina'nın hamamı Yandan çıkar dumanı Kimselerden şüphem yok Öldürseler imamı
Yumurtanın kurdu yok Gözlerimde uyku yok Sür gemici gemiyi Yunanlardan korkum yok
Kabaklar köken attı Yunanlar sulha yattı Eskişehir muhtarı Beni Yunan'a sattı
Arpalar hasat oldu Nişanlım nasıl oldu Ellerimin kınası Yunana nasip oldu
Elma attım denize Dalmadı çıktı düze Atma annem denize Döneriz dinimize
Atina'nın yanında Asilik var karnında Üç çocuğunu sorarsan Balıkların karnında
Kırda kavak biter mi? Dibinden su teper mi? Sen gâvur ben Müslüman Bize nikâh düşer mi?
Çiğ yumurtayı içmem Pis Yunan bize düşman Sür gemici gemini Ben dinimden vazgeçmem
Çiğ yumurta yemedim Yunana baba demedim Atma annem denize Gideriz Türk ebemize
Yumurtanın sarısı Yere düştü yarısı Kınamayın arkadaşlar Olduk Yunan karısı
Çiğ yumurta pişer mi? Yere düşer şişer mi? Sen gâvur ben Müslüman Bize nikâh düşer mi?
Atina hamam oldu Çilemiz tamam oldu Biz Yunan'a gideli Yedi yıl tamam oldu
Atina'nın urganı Üstüme çektim yorganı Müjde edin anneme Çifte kessin kurbanı
Aç annem kapıları Yunandan kızın geldi Benim kızım gideli Yedi yıl uzun geldi
Elindedir bir çocuk Başında ince boncuk Koyuver Yunan beni Evimize varen buycuk Atina'dan kuş uçtu Ankara'ya zor düştü Aramayın Yunanlar Nazik sizden vazgeçti
Kara tren geçiyor Sorun bakalım ne diyor Yunandan kurtulanlar Güle güle geliyor
Kara tren geçti mi? Kömürleri yetti mi? Kabrimi kazanlar Hakkını helal etti mi?