Ahmet DEMİRCAN

Emet ve Çavdarhisar'da Yunanların Yaktığı Evler-1

Ahmet DEMİRCAN

Emet 14 Ağustos 1921’de Yunanlar tarafından işgâl edilmiş ve bu işgâl 24 Mayıs 1922’de sona ermiştir. Yunanlar Emet halkına türlü zulümler yapmışlardır. Emetliler Yunanların yaptıklarına dayanamayarak karşı koymaya girişirler. 19-20 Nisan 1922’de Değirmisaz’da 6, 24 Nisan 1922’de Hükümet Konağı baskınında 40 ve 27 Nisan 1922’de Cevizdere’de pusu kurularak yaklaşık 200 işgâlci Yunan askeri öldürülür. Vurulan bu ağır darbe sonrası Yunan ordusu dört alay askeri Emet’e sevk eder. Mayıs başında Emet’e ulaşan bu askerler 24 Mayıs 1922’ye kadar Emet ve Emet’e bağlı 15 köyü yakıp yıkarak Emet’i terk ederler. Yakılan köyler Çevizdere baskınına katılanların köyleridir. Günümüzde bir ilçe olan Çavdarhisar 1922’de Emet’e bağlı bir köydür ve yakılan yerler arasında Çavdarhisar ve çevresindeki bazı köyler de vardır.
Yakılan köylerden, Çayır ve Çaldibi günümüzde Tavşanlı’ya; Sülye Bala mahallesi (Günlüce), Sülye İsalar mahallesi (Eseler), Sülye Şeyhler mahallesi (Işıklar), Çalıca Ağıl, Yağcık, Eğrigöz ve Küreci Emet’e; Hacıkebir, Yağdığın, Susuzkaya, Çavdarhisar(merkez) Çavdarhisar’a; Yunuslar Gediz’e bağlıdır. Susuz köyü ise günümüzde iki köy halinde olup bunlardan Yukarısusuz Gediz’e, Akpınar ise Çavdarhisar ilçesine bağlıdır.
Emet ve Çavdarhisar’da Yunanların yaktıkları evler için Emet Belediyesi bir tespit çalışması başlatarak Kasım-Aralık-Ocak 1922’de üç aylık bir çalışma yapmış, çalışmayı belediye başkan yardımcısı yürütmüştür. Halk, yanan binaları ve talep ettikleri yardım miktarı hakkında Emet Belediyesine beyânnâme vermiştir. Böylece Emet merkez ve Emet’e bağlı 15 köyde evleri yakılanlar isim isim tespit edilmiş ve yakılan malları karşılığında talep ettikleri yardımlar not edilmiştir. Yakılan mallar, ev, ahır ve samanlık olarak üç gruba ayrılmış, evlerin kaç odalı oldukları da belirtilmiştir.

Harita 1 Yakılan Köyler (dikdörtgen içindekiler)

Bu çalışma sonucunda uzunca bir liste hazırlanmıştır. Hazırlanan liste 6 Mayıs 1923 tarihinde Emet’in kaymakamı, belediye başkanı, mal müdürü, şube reis vekili ve üç tane vakıf ve tamirat uzmanı tarafından imzalanmıştır. Liste cumhuriyet arşivinde olup 54 sayfadır. 1 Belgenin bazı kısımlarında, nemden etkilenme ve karşı sayfaya ya da arka sayfaya mürekkep geçmesi vardır.

Belge 1 Listenin İlk Sayfasının Baş Kısmı (Cumhuriyet Arşivleri - Fon:

272-80 Kutu: 3 Gömlek: 1 Sıra: 5)
Devam edecek...

Yazarın Diğer Yazıları