2)ZERDEÇAL
Bu hafta yine baharat yolu üzerinden Avrupa’ya taşınmış lezzetli bir baharatla serimize devam edelim istiyorum. Aslında yakın zamanı saymazsak zerdeçal bize baya uzak baharatlardan biriydi. Yavaş yavaş sofralarımıza girdi belki biraz geç keşfettik ama neyse ki artık sık sık görüyoruz, alıyoruz ve kullanıyoruz.
Zerdeçal, Hindistan ve Güneydoğu Asya’dan gelen özellikle bu bölgelerde yüzyıllardır mutfakta, kozmetikte, tekstilde ve geleneksel tıpta kullanılan bir baharattır. Bir antioksidan deposu olan zerdeçal, potasyum ve demir zenginidir. Anti-bakteriyel, anti-mikrobiyal, anti-inflamatuvar özelliklere sahip zerdeçalın artrit, göz hastalıkları, kanser, Alzheimer ve kalp hastalıkları gibi pek çok hastalıkta etkili olduğu artık biliyoruz. Birçok faydası olmasının yanında bir de öyle lezzetli ki girdiği her yemeğin tadını, rengini değiştiriyor.
Zerdeçal, güçlü antioksidan içeriği sayesinde karaciğeri toksinlerden koruyabilir. Bu özellikle diyabet veya yine uzun süreli ilaç kullanan kişilerin karaciğerinde yarattığı tahribatın azaltılmasında destekleyici olabilir. Karaciğerde fazla yağ birikmesini önlemede de faydalıdır.
Sağlık üzerindeki olumlu etkilerinden ve lezzetinden dolayı kullanımı son zamanlarda oldukça yaygınlaşan zerdeçal, günümüzde baharatın yanı sıra kapsüller, çaylar, toz ve ekstreler şeklinde de bulabilmek mümkün. Benim naçizane fikrim baharat olarak yemeklerde tüketmekten yana, öyle kapsül olanları gıda takviyesi gibi olanlardan uzak durarak, et yemeklerinde, yoğurtla hazırlanan mezelerde, soslarda, hatta sabah kahvaltısında yumurtada baharat gibi kullanmak en doğru olan olacaktır. Her baharatta olduğu gibi serin ve kuru bir yerde havayla temasını kesip saklamak raf ömrünü uzatarak daha uzun süre taze kullanımına olanak sağlayacaktır.
Son olarak bu tür baharatlar özellikle hava kirliliği yüksek bölgelerden geldiyse ağır metal içerebilir. Ağır metaller hem böbrekler hem de karaciğer yorar. Safra taşı, safra kanalı tıkanıklığı veya karaciğer rahatsızlığınız varsa zerdeçal safra salgısını arttıracağından aşırı tüketmemekte fayda var diyebilirim. Demir eksikliği aneminiz varsa bağırsaklarda emilim sorunu yaşanacağından çok miktarda zerdeçal tüketmekten kaçınmak lazım. Bunun haricinde yine aşırıya kaçmadan zerdeçalı baharat olarak tüketmek bir çok problemi daha başlamadan çözmenize yardımcı olacaktır.
