Elverişli ilkim koşullarına sahip yurdumun verimli topraklarında yaz, kış hemen hemen her çeşit meyve ve sebzeyi bol miktarda üretebiliyoruz. Bu meyve ve sebzeleri hem taze şekilde mevsimindetüketebiliriz hemde daha sonra tüketebilmek için en sık başvurduğumuz yöntem konserveleriz. Peki, konserve yaparken nelere dikkat etmeliyiz. Her gıda ürünü konserve için uygun mudur? Ev yapımı konserveler mi yoksa endüstriyel üretim konserveleri mi tercih etmeliyiz? Gerçekten konserveler ölümcül olabilir mi? Neden bu kadar fazla saklama yöntemi varken konserveler en önde başı çekiyor?
Konserveler mevsiminde tüketemediğimiz gıda ürünlerini besin değerlerini koruyup, lezzetini kaybetmeden saklamanın en basit, pratik ve ucuz yoludur. Bu sebeple en sık başvurulan saklama yöntemi konserveciliktir. Meyveler, sebzeler, et ürünleri, balıklar, haşlanmış kurubaklagiller, turşular, salatalar, mezeler yani aklınıza gelebilecek hemen hemen her gıda ürünü konserveleyebiliriz. Bugün ben evde yapılan konserveleri hazırlarken nelere dikkat etmemiz gerektiğini sizlere anlatmak istiyorum.
Kaliteli ve sağlıklı bir konserve için dikkat edilmesi gereken ilk kural hijyendir. Konserveleyecek olduğumuz gıda ürünü çok iyi şekilde yıkamalı, eğer cam kavanoz kullanılacaksa en az 20 dakika suda kaynatmalıyız ve her seferde kavanoz kapaklarını değiştirmeliyiz. Küflenen kapakları asla kullanmamalıyız. Eğer plastik kullanılacaksa kullanılan plastik gıdaya uygun olmalı ve kullanıldıktan sonra tekrar kullanılmamalıyız. Konserveleyecek olduğumuz gıda ürünlerinin çürük veya kokuşmuş olmamasına özen göstermeliyiz. Kaliteli hammadde kullanmalıyız. En önemli nokta ise hava almayacak şekilde kapatmaktır. Konservelerin içine asla hava girmemesi gerekir.
Bir diğer temel kural kaynatmadır. Konserveler 100°C derecede ve en az 10 dakika kaynatılmalı, konservenin merkez sıcaklığının 100°C’a ulaştığından emin olunmalıdır. Tuz oranı bir miktar fazla ayarlanmalıdır. Asitliği düşük fasulye, bezelye gibi gıda ürünleri konserve yapılacaksa asitliği arttırmak için limon suyu veya sirke ilave edilmelidir. Bu şekilde hazırlanan konservelerde bakteri ve mikrop riski minimum seviye düşecektir. En tehlikeli gıda zehirlenmelerinden biri olan botulizm, hijyen koşullarına dikkat edilmeden üretilmiş, kaynama sıcaklığı veya süresi yeterli olmayan ev yapımı konservelerde görülmektedir. Oksijensiz ortamda üreyebilen ClostridiumBotulinum adlı bakterisinin yaydığı toksinler ölümcüldür. Bu bakterinin kurtulmak için sıcaklık konserve üretimi esnasında sürekli kontrol edilmelidir. Sıcaklık ve süre konserveler için hayati öneme sahiptir.
Son olarak konserveler tüketilmeden önce konservede herhangi bombeleşme varsa, açıldıktan sonra küflenme, kokuşma olduğu görüldüyse, tadında veya renginde bir farklılaşma olduğu anlaşıldıysa asla o konserve tüketilmemelidir. Endüstriyel üretim konservelerde sağlıksızdır diye bir durum söz konusu değildir. Hatta endüstriyel üretimlerde kontrollü, hijyenik üretim yapıldığından ve defalarca kez kontrol edildiğinden ev yapımına göre daha güvenlidir. Yukarıda saydığım hususlara dikkat ediyorsanız ev yapımı konservelerde tüketilmeye gayet uygundur.
Ben teneke konserveler kullanmak yerine camda olanları tercih ediyorum. Ambalajlar, tenekeler, camlar ise başka bir yazının konusu olsun ona da sonra değinelim.Ben hem endüstriyel üretim olan konserveleri hem de evde kendim hazırladığım konserveleri severek yaz kış tüketiyorum. Sizlere de tavsiye ediyorum.
